Irreversible 2002
(Irréversible)
Frumsýnd: 31. janúar 2003
Time destroys everything
97 MÍNFranska
Atburðir nótt eina í París gerast í öfugri tímaröð, eftir að hinni fallegu Alex er nauðgað hrottalega og hún barinn til óbóta af ókunnugum manni í undirgöngum. Kærasti hennar og fyrrum ástmaður taka málin í sínar hendur með því að ráða tvo glæpamenn til að hjálpa sér að finna nauðgarann, svo þeir geti hefnt illvirkisins.
Aðalleikarar
Leikstjórn
Handrit
Það er margt í þessum heimi sem ég skil ekki, þar á meðal hvers vegna svona kvikmyndir eru gerðar. Irreverisble er kvikmynd sem gerir út á það að ganga fram af áhorfandanum. Ég spyr, til hvers? Ég tók þessa mynd út af forvitni, langaði að vita um hvað allir væru að tala en ég hefði betur sleppt því. Irreverisble fjallar um Marcus (Vincent Cassel) sem er frávita af heift út í þann sem misþyrmdi kærustunni sinni, Alex (Monica Belucci). Hann leitar ætlar sér að hefna hennar og leit hans ber hann niður í dimmasta veruleika borgarinnar. Við fylgjumst með atburðarrásinni í öfugri tímaröð, svipað og í Memento en í þeirri mynd var farið vel með efnið. Það er ekki gert í Irreverisble. Ég ætla ekki að eyða fleiri orðum í þessa mynd, hún er skelfileg.
Hættið nú alveg. Sumar myndir ganga út á það eitt að ganga fram af fólki og má þá nefna myndir á borð við Ríddu mér, Cannibal Holocaust og Bad Taste. Irréversible fellur svo sannarlega í þann flokk mynda sem ganga út á það að sjokkera fólk en hefur ekkert annað fram að færa. Myndin er einfaldlega leiðinleg svo einfalt er það nú. Myndin fjallar um Marcus (Vincent Cassel - Elisabeth, Crimsin Rivers) sem er að leita að þeim sem misþyrmdi kærustunni hans (Monica Belucci - Tears of The Sun, Matrix Reloaded). Leit hans ber hann niður í skítinn og við kynnumst þeim óþverra í þessari mynd. Irréversible er tilgangslaus mynd sem skilur áhorfandann eftir agndofa af klíju og viðbjóði. Kannski var það markmið leikstjórans Gaspar Noé að ögra áhorfandanum. Ég vara fólk eindregið við þessari mynd, ekki einu sinni taka hana af forvitni eins og ég gerði, þið sjáið eftir því.
Ótrúlega áhrifamikil mynd sem fer með mann í gegnum allan tilfinningaskalann.Upphafsatriðið er vægast sagt viðbjóðslegt en ótrúlega flott og væri hægt að segja frá því aftur og aftur en það myndi ekki hafa áhrif fyrr en þú sérð það á skjánum.Og annað atriði er eitthvað sem ég er einfaldlega að reyna að blokkera ú minninu því það er langt og ótrúlega átakanlegt.
Leikarinn Vincent Cassel er frábær og Belucci er flott líka.Myndatakan er stundum ruglingsleg en gefur myndinni flott lúkk.Tónlistin er magnþrungin og svo er hún líka sýnd afturábak sem er ótrúlega kúl fyrir framvindu myndarinnar.Semsagt,snilldar mynd sem skilur mann eftir í tilfinningarússíbana sem stoppar ekki fyrr en löngu eftir að maður er búinn að sjá´ana.
Fjórar stjörnur og must see mynd.
Irreversible er meistaraverk leiksstjórans Gasper Noe ( I stand alone, 1999)
Irreversible er kvikmynd sem gefur áhorfandanum kröftugt högg á magan, með argandi tilfinningaþrunga.
Noe virðist ætla sér visst takmark með þessari mynd og hann nær því sko örugglega, en takmarkið er vafalaust að vekja upp miklar tilfinningar og íhugun um raunveruleikann sem við lifum í.
Myndinn fjallar um tvo elskendur, þau Alex (Monica Belucci) og Marcus (Vincent Cassel) og örlagaríka breytingu sem verður á lífi þeirra þegar ráðist er á Alex eitt kvöld og henni nauðgað og misþyrmt á hrottalegan hátt af torræðna mellu-dólgnum Tenia.
Með hjálp smákrimma á götum Parísar finna Marcus og Pierre vinur hans (Albert Dupontel)
Homma-S&M klúbbinn The Rectum (endaþarmurinn) og þar riðjast þeir inn í mikilli geðshræringu til að finna þennan ógeðfelda mellu-dólg og hefna, en það endar með hræðilegum afleiðingum.
Noe leikur sér hér á sama hátt og Christopher Nolan gerði með aftursnúnu myndina MEMENTO, það er að segja hann byrjar myndina á endanum og fytjar sig síðan smá saman upp á byrjun, þar sem myndin er látin byrja í helvíti og enda í himnaríki. Snilldin við þetta er hvernig hann blandar saman tónlist, hreyfingu myndavélarinnar, og umhverfisáhrifum til að framkalla stórbrotnar tilfinningar hjá fólki.
Í byrjun myndarinnar er áhorfandinn leiddur í gegnum S&M-homma klúbb þar sem hann upplifir sóðalega úrkynjun,
Hnefa-endaþarmsríðingar, leðurólar, subbulegt klám, sjálfspyntingar og fróanir meðan myndavélin er á sífeldum snúningi, rauðleiddri lostabyrtu er varpað á umhverfið, og tónlistin er bylgjukennd lágtíðnis ærandi sveifla með deyfðum techno hjómi, stunum og sársauka-nautna öskrum í bakgrunn.
Þessi umhverfisáhrif + sjúkleikinn sem er sýndur veldur hálfgerðri ógleði hjá áhorfandanum, enda er það ætlunarverkið (munið að myndinn byrjar í helvíti).
Því næst riðjast þeir félagar þar inn til að leita að hinum alræmda Tenia og það endar með að félagi hans er barin til dauða með slökkvitæki. Þaðan fykrar myndin sig áfram og áfram að byrjuninni með ruglingslegum snúningi á myndatökunni þar til að 10 mínútna langt, ofbeldisfullt naugunnar atriði Alexar kemur, sem endar með að hún er barin til dauða. Noe skellir eða öllu heldur þrumar ísköldum raunveruleikanum framan í áhorfandan einsog blautri tusku, þar sem hann sýnir okkur einfaldlega hlut sem gerist á hverjum degi allsstaðar í heiminum í kringum okkur, og til að gera hræðilegan hlut enn hræðilegri lætur hann nafnlausan hjástandara labba inn í neðanjarðargöngin, sem nauðguninn á sér stað í. Þessi einstaklingur stoppar eitt augnarblik, sér hvað er að gerast og gengur síðan burtu án þess að viðhafast neitt, með því er er Noe að sýna okkur á einfaldann hátt að við vitum um ógeðið og illskuna í kringum okkur en við viljum ekki sjá það.
Þessi ruglingslegi snúningur og ringulreið á myndavélinni á eftir vill kanski að vera myndlíking af sjúkri og úrkynjaðri hugsun mannskepnunar, en inní þetta setur hann dæmi um firringu, kynþáttahatur, reiði, spillingu og margt fleira. En myndin fykrar sig lengra upp á byrjun þar sem fallegir hlutir eiga sér stað einsog ást milli tveggja einstaklinga, hamingja, fylling, sakleisi, sumar og sól. Þannig að við fáum í lokin þennan fagra Hollywood endir þar sem allt endar vel (Þó að við vitum að í rauninni á það að vera byrjunin).
Noe virðist vera að nota þessa mynd sem yfirlýsingu á því að hamingja og öryggi er EKKI sjálfsagður hlutur og við sem njótum þess, megum vera þakklátari, einnig notar hann myndina sem vitundar vakningu um að heimurinn er ekki góður staður þar sem einstaka slæmir hlutir gerast, heldur miskunarlaus veruleiki þar sem hrottalegt ofbeldi á sér stað að handahófi, heimskuleg hegðun einsog tilgangslausar hefndir og einnig að hver einstaklingur á ekkert meiri rétt á sér en hver annar....
Þessi mynd er sannkölluð meistara flækja raunsærra tilfinninga og hugarástands sem breytir hugsun áhorfandans alvarlega og ef ekki til frambúðar. Ég gef myndinni 10/10 og mæli með henni fyrir einstaklinga sem hafa áhuga á heimspeki og almennilegri kvikmyndagerð
Fyrst og fremst ætla ég ekki að mæla með því að neinn horfi á þessa mynd nema hann sé viðbúinn því að láta ganga alveg fram af sér. Myndir er einkar subbuleg og venjulegt fólk mun sjokkerast á að sjá hana. Einnig er ég hálfsammála því þegar menn spyrja hver tilgangur kvikmynda sé orðinn þegar þær eru orðnar svona. En ég horfði allavega á alla myndina og verð að segja að hún er einstök á sinn hátt og virkilega vel gerð, Fransmenn hafa ávallt verið mjög frammúrstefnulegir í kvikmyndagerð og þessi mynd er það svo sannarlega. Myndin er full af ofbeldi og fordómum, en hún er frábær útaf fyrir sig og sjálfur er ég feginn að hafa séð hana. En það verður engum skemmt á þessari mynd, en það er boðskapur í henni og hugsun sem er meira en hægt er að segja um flestar myndir í dag. Stíllinn á henni er flottur og sýnir öfgarnar í lífinu betur en aðrar kvikmyndir sem ég hef séð.
Um myndina
Leikstjórn
Handrit
Framleiðandi
Mars Films
Aldur USA:
R
Frumsýnd á Íslandi:
31. janúar 2003
VHS:
30. september 2003