Paranormal Activity 2007
Frumsýnd: 4. nóvember 2009
Don't See It Alone
86 MÍNEnska
Independent Spirit Awards 2010: >Tilnefnd: Besta frumraun – Oren Peli
Katie og Micah eru ungt og nokkuð vel stætt par. Eru þau tiltölulega nýflutt inn í fyrsta húsið sitt og virðist lífið brosa við því. Húsið virðist að öllu leyti venjulegt og selt sem hið fullkomna „upphafsheimili“ og er staðsett í rólegu úthverfi. Hins vegar hafa þau ekki búið lengi í því þegar þau fara að taka eftir því að það virðist... Lesa meira
Katie og Micah eru ungt og nokkuð vel stætt par. Eru þau tiltölulega nýflutt inn í fyrsta húsið sitt og virðist lífið brosa við því. Húsið virðist að öllu leyti venjulegt og selt sem hið fullkomna „upphafsheimili“ og er staðsett í rólegu úthverfi. Hins vegar hafa þau ekki búið lengi í því þegar þau fara að taka eftir því að það virðist einhvers konar andi eða nærvera vera búin að taka sér bólfestu í húsinu. Ásetningur þessa yfirnáttúrulega fyrirbæris er greinilega ekki mjög vinsamlegur og eru mestu lætin á nóttunni á meðan þau sofa, eða reyna það í það minnsta. Katie tekur þetta sérlega mikið inn á sig og vill að eitthvað sé gert til að losna við fyrirbærið. Því ákveða þau að reyna að komast til botns í málinu með því að festa upp myndavélar í íbúðinni til að taka upp það sem fram fer þegar þau sjá ekki til, en það sem kemur í ljós á upptökunum er ótrúlegra og skuggalegra en þau gátu ímyndað sér.... minna
Aðalleikarar
Leikstjórn
Handrit
Vægast sagt óhugnanleg. 
"Paranormal Activity" er ekki ein af þessum venjulegu hryllingsmyndum sem maður sér nú til dags. Hún nýtir sér einmitt það óhugnanlegasta í hryllingsmyndum þ.e.a.s að hræða mann með því sem maður sér ekki og fær hún því mann til að nota ímyndunaraflið. Hún er kannski ekki að fara nýjar leiðir með svona "shaky-cam" upptökustíl en er þó að mínu mati besta þannig mynd sem ég hef séð hingað til. Það er líka stór plús að myndavélin er frekar stöðug og lítið um hristing þannig að maður verður ekki hálfsjóveikur, sem á til að gerast. Myndin gefur sér góðan tíma í uppbyggingu og kynningu á aðalpersónunum og einnig fær maður að vita söguna á bakvið vandræði þeirra, sem er vægast sagt óhugnanleg lýsing(Guð hvað ég myndi ekki vilja lenda í þessu !). Atriðin þar sem fylgst er með þeim á nóttunum eru að mínu mati best og neyddist ég oft til að horfa á myndina í gegnum lófan. Leikurinn er að mínu mati góður, viss um að sumum eigi eftir að finnast hann ósannfærandi, en mér finnst þau einmitt mjög sannfærandi. Það var aðallega hvað gaurinn var mikil hetja sem var kannski ótrúlegt en ég í hans sporum myndi einfaldlega hverfa undir sængina eða hlaupa út í panic. Það sem mér finnst einna best við Paranormal Activity er líklega það að hugmyndin á bakvið hana er ekkert svo ólíkleg að geta verið sönn, maður veit svo lítið um hið yfirnáttúrulega. Einnig virkaði hún svo vel á mig þar sem ég hef ávallt verið mjög hræddur við svona hluti. Ég ætla að gefa henni 8/10, sterk meðmæli.
"Paranormal Activity" er ekki ein af þessum venjulegu hryllingsmyndum sem maður sér nú til dags. Hún nýtir sér einmitt það óhugnanlegasta í hryllingsmyndum þ.e.a.s að hræða mann með því sem maður sér ekki og fær hún því mann til að nota ímyndunaraflið. Hún er kannski ekki að fara nýjar leiðir með svona "shaky-cam" upptökustíl en er þó að mínu mati besta þannig mynd sem ég hef séð hingað til. Það er líka stór plús að myndavélin er frekar stöðug og lítið um hristing þannig að maður verður ekki hálfsjóveikur, sem á til að gerast. Myndin gefur sér góðan tíma í uppbyggingu og kynningu á aðalpersónunum og einnig fær maður að vita söguna á bakvið vandræði þeirra, sem er vægast sagt óhugnanleg lýsing(Guð hvað ég myndi ekki vilja lenda í þessu !). Atriðin þar sem fylgst er með þeim á nóttunum eru að mínu mati best og neyddist ég oft til að horfa á myndina í gegnum lófan. Leikurinn er að mínu mati góður, viss um að sumum eigi eftir að finnast hann ósannfærandi, en mér finnst þau einmitt mjög sannfærandi. Það var aðallega hvað gaurinn var mikil hetja sem var kannski ótrúlegt en ég í hans sporum myndi einfaldlega hverfa undir sængina eða hlaupa út í panic. Það sem mér finnst einna best við Paranormal Activity er líklega það að hugmyndin á bakvið hana er ekkert svo ólíkleg að geta verið sönn, maður veit svo lítið um hið yfirnáttúrulega. Einnig virkaði hún svo vel á mig þar sem ég hef ávallt verið mjög hræddur við svona hluti. Ég ætla að gefa henni 8/10, sterk meðmæli.
Taugatrekkjandi og óþægileg
Gleymið rugli eins og The Haunting in Connecticut! Paranormal Activity er draugamynd sem heldur betur notar hráefnin rétt, og það gerir hún með aðeins $15,000 dollara framleiðslukostnaði, sem er auðvitað algjör brandari. Hún notar aðferðina sem allar bestu hrollvekjur - og sérstaklega myndir sem fjalla um yfirnáttúruleg völd - gera, þ.e. að spila með sálfræðina, og í þokkabót notar hún óþægilegt andrúmsloft til að halda áhorfandanum vakandi, í stað þess að koma með tilgangslausar bregður bara til að vera viss um að stelpurnar öskri við og við. Minna er klárlega meira í þessu tilfelli og það er með ólíkindum hvað þessi mynd gerir vel það sem rándýru færibandsmyndirnar hafa reynt að gera árum saman en takast það aðeins í fáeinum tilfellum. Ég ætla ekki að ganga svo langt með að segja að þessi mynd hafi hrætt úr mér líftóruna en hún gaf mér rosalega gæsahúð allan tímann og hélt mér í heljargreipum fram að seinasta rammanum.
Ef ég ætti að bera Paranormal Activity saman við aðrar "fyrstu persónu-shaky cam" myndir þá myndi ég hiklaust telja hana vera betri heldur en The Blair Witch Project, sem mér fannst alltaf vera fín en voða ómerkileg. Hún er að vísu ekki eins mögnuð og spænska hrollvekjan [Rec]. Ég get heldur ekki sagt að hún sé langt frá því þó. Það er líka skemmtileg tilbreyting að sjá mynd nota þennan stíl sem er ekki stöðugt á hreyfingu eins og myndatökumaðurinn sé með nagdýr inn á sér. Myndin gerist líka nánast öll innandyra þannig að það er lítið um hlaupagang. Svo er heldur ekkert verið að "fegra" leikaranna neitt. Aðalleikararnir eru afar hversdagslegir og venjulegir í útliti (það er samt virkilega erfitt að stara ekki á barminn á konunni út alla myndina! Namm), annað en má sjá í myndum eins og Cloverfield, þar sem hver einasti karakter lítur út eins og Hollywood-leikari.
Einfaldleikinn er það sem selur myndina. Oren Peli (sem leikstýrir og skrifar) hefur mann allan tímann í vasanum sínum með alveg merkilega lúmskri uppbyggingu sem gerir spennuna alveg óbærilega á köflum. Þessi uppbygging er einmitt það sem gerir óhugnanlegu atriðin kröftug, og þau virka á mann. Ákveðin atriði læðast svo sterkt upp að manni, og með góðri aðstoð frá hljóðvinnslunni og ímyndunarafli áhorfandans verður gott ennþá betra. Myndin er heldur ekki að leika sér með langsóttar hugmyndir, og að geta ekki sofnað vegna skrítinna hljóða í herberginu eða umhverfinu er ekki tilfinning sem er erfitt að tengja sig við. Hrollvekjur lenda oft í því að feila vegna þess að maður er ekki tilbúinn til að kaupa það sem er að gerast, en ég keypti þessa mynd alveg 100% og lifði mig þ.a.l. þvílíkt inn í hana.
Það gerist samt einstaka sinnum að maður viti ekki alveg hvert myndin er að fara, og ég fékk m.a.s. þá tilfinningu að Peli hafi ekki sjálfur vitað hvað hann ætti að gera með þessa sögu. Þetta er enginn alvarlegur galli þar sem útskýringar eru ekki beinlínis nauðsynlegar þegar saga er sögð með þessum stíl, en það er erfitt að hundsa þá pælingu að Peli hafi ekki verið með efnið nógu vel skipulagt. Svo hef ég heyrt að hann hafi upprunalega ætlað að enda myndina öðruvísi og var sá endir jafnvel tekinn upp. Viðbrögðin þóttu víst ekki nógu sterk þannig að það var krafist þess að nýr - og talsvert meira sjokkerandi - endir yrði settur í staðinn. Ég er mjög forvitinn að sjá gamla þennan endi, en ég fíla þennan nýja mjög vel, þó svo að hann sé svolítið í hefðbundnari kantinum. Maður verður annars að spyrja sig hvort að aðstandendur hafi frekar fórnað almennilegri úrlausn fyrir hræðslugildið.
Það sem bjargar myndinni þó og bætir upp fyrir nokkra vankanta er skjáparið sem myndin fjallar um. Manni líkar strax við persónurnar og finnur til með þeim þegar atburðarásin fer af stað. Spennumagnið stigmagnast líka þegar manni er ekki sama um fólkið á skjánum. Það er að sjálfsögðu einstaklingsbundið hvernig Paranormal Activity leggst í mann, og persónulega finnst mér gríðarlega mikilvægt að það sé horft á hana með fullri athygli og auðvitað í algjöru myrkri með hljóðið hátt stillt. Þeir sem kunna að meta trausta sálfræðihrollvekju sem gerir nákvæmlega það sem hún ætlar sér verða alls ekki svekktir. Þetta er ekki týpísk gelgjuhryllingsmynd að neinu leyti, og ef maður sýnir ekki þolinmæði á meðan áhorfi stendur verða áhrifin ekki þau sömu. Ég mæli allavega sterklega með þessari mynd og mun næstu nætur sofa með ljósin kveikt frammi.
8/10 - Og hvar eru Sammy og Dean Winchester þegar maður þarf á þeim að halda??
Gleymið rugli eins og The Haunting in Connecticut! Paranormal Activity er draugamynd sem heldur betur notar hráefnin rétt, og það gerir hún með aðeins $15,000 dollara framleiðslukostnaði, sem er auðvitað algjör brandari. Hún notar aðferðina sem allar bestu hrollvekjur - og sérstaklega myndir sem fjalla um yfirnáttúruleg völd - gera, þ.e. að spila með sálfræðina, og í þokkabót notar hún óþægilegt andrúmsloft til að halda áhorfandanum vakandi, í stað þess að koma með tilgangslausar bregður bara til að vera viss um að stelpurnar öskri við og við. Minna er klárlega meira í þessu tilfelli og það er með ólíkindum hvað þessi mynd gerir vel það sem rándýru færibandsmyndirnar hafa reynt að gera árum saman en takast það aðeins í fáeinum tilfellum. Ég ætla ekki að ganga svo langt með að segja að þessi mynd hafi hrætt úr mér líftóruna en hún gaf mér rosalega gæsahúð allan tímann og hélt mér í heljargreipum fram að seinasta rammanum.
Ef ég ætti að bera Paranormal Activity saman við aðrar "fyrstu persónu-shaky cam" myndir þá myndi ég hiklaust telja hana vera betri heldur en The Blair Witch Project, sem mér fannst alltaf vera fín en voða ómerkileg. Hún er að vísu ekki eins mögnuð og spænska hrollvekjan [Rec]. Ég get heldur ekki sagt að hún sé langt frá því þó. Það er líka skemmtileg tilbreyting að sjá mynd nota þennan stíl sem er ekki stöðugt á hreyfingu eins og myndatökumaðurinn sé með nagdýr inn á sér. Myndin gerist líka nánast öll innandyra þannig að það er lítið um hlaupagang. Svo er heldur ekkert verið að "fegra" leikaranna neitt. Aðalleikararnir eru afar hversdagslegir og venjulegir í útliti (það er samt virkilega erfitt að stara ekki á barminn á konunni út alla myndina! Namm), annað en má sjá í myndum eins og Cloverfield, þar sem hver einasti karakter lítur út eins og Hollywood-leikari.
Einfaldleikinn er það sem selur myndina. Oren Peli (sem leikstýrir og skrifar) hefur mann allan tímann í vasanum sínum með alveg merkilega lúmskri uppbyggingu sem gerir spennuna alveg óbærilega á köflum. Þessi uppbygging er einmitt það sem gerir óhugnanlegu atriðin kröftug, og þau virka á mann. Ákveðin atriði læðast svo sterkt upp að manni, og með góðri aðstoð frá hljóðvinnslunni og ímyndunarafli áhorfandans verður gott ennþá betra. Myndin er heldur ekki að leika sér með langsóttar hugmyndir, og að geta ekki sofnað vegna skrítinna hljóða í herberginu eða umhverfinu er ekki tilfinning sem er erfitt að tengja sig við. Hrollvekjur lenda oft í því að feila vegna þess að maður er ekki tilbúinn til að kaupa það sem er að gerast, en ég keypti þessa mynd alveg 100% og lifði mig þ.a.l. þvílíkt inn í hana.
Það gerist samt einstaka sinnum að maður viti ekki alveg hvert myndin er að fara, og ég fékk m.a.s. þá tilfinningu að Peli hafi ekki sjálfur vitað hvað hann ætti að gera með þessa sögu. Þetta er enginn alvarlegur galli þar sem útskýringar eru ekki beinlínis nauðsynlegar þegar saga er sögð með þessum stíl, en það er erfitt að hundsa þá pælingu að Peli hafi ekki verið með efnið nógu vel skipulagt. Svo hef ég heyrt að hann hafi upprunalega ætlað að enda myndina öðruvísi og var sá endir jafnvel tekinn upp. Viðbrögðin þóttu víst ekki nógu sterk þannig að það var krafist þess að nýr - og talsvert meira sjokkerandi - endir yrði settur í staðinn. Ég er mjög forvitinn að sjá gamla þennan endi, en ég fíla þennan nýja mjög vel, þó svo að hann sé svolítið í hefðbundnari kantinum. Maður verður annars að spyrja sig hvort að aðstandendur hafi frekar fórnað almennilegri úrlausn fyrir hræðslugildið.
Það sem bjargar myndinni þó og bætir upp fyrir nokkra vankanta er skjáparið sem myndin fjallar um. Manni líkar strax við persónurnar og finnur til með þeim þegar atburðarásin fer af stað. Spennumagnið stigmagnast líka þegar manni er ekki sama um fólkið á skjánum. Það er að sjálfsögðu einstaklingsbundið hvernig Paranormal Activity leggst í mann, og persónulega finnst mér gríðarlega mikilvægt að það sé horft á hana með fullri athygli og auðvitað í algjöru myrkri með hljóðið hátt stillt. Þeir sem kunna að meta trausta sálfræðihrollvekju sem gerir nákvæmlega það sem hún ætlar sér verða alls ekki svekktir. Þetta er ekki týpísk gelgjuhryllingsmynd að neinu leyti, og ef maður sýnir ekki þolinmæði á meðan áhorfi stendur verða áhrifin ekki þau sömu. Ég mæli allavega sterklega með þessari mynd og mun næstu nætur sofa með ljósin kveikt frammi.
8/10 - Og hvar eru Sammy og Dean Winchester þegar maður þarf á þeim að halda??
Um myndina
Leikstjórn
Handrit
Framleiðandi
Paramount Pictures
Vefsíða:
www.paranormalactivity-movie.com
Aldur USA:
R
Frumsýnd á Íslandi:
4. nóvember 2009
Útgefin:
29. apríl 2010